11 ژانویه 2023- مطالعه ی محققان مرکز کودکان جانز هاپکینز بر روی کودکان و جوانان مبتلا به دیابت به این نتیجه رسید که معاینات چشم دیابتی با کمک هوش مصنوعی (AI) به طور قابل توجهی نرخ تکمیل غربالگری های طراحی شده برای جلوگیری از بیماری های چشمی بالقوه کور کننده ی دیابت(DED)  را افزایش می دهد. در طول این معاینه، از پشت چشم بدون استفاده از قطره ی متسع کننده ی مردمک عکس گرفته می شود و از هوش مصنوعی برای ارائه ی نتیجه فوری استفاده می شود.

محققان در این مطالعه خاطرنشان کردند که فناوری مبتنی بر هوش مصنوعی مورد استفاده در معاینات ممکن است «شکاف‌های مراقبتی» در میان جوانان اقلیت نژادی و قومی مبتلا به دیابت، جمعیت‌هایی که از لحاظ تاریخی میزان DED بالاتری دارند، و دسترسی کمتری به غربالگری منظم آسیب‌های چشمی یا رعایت آن‌ها دارند، را برطرف کند.

در گزارشی درباره این مطالعه که در Nature Communications منتشر شد، محققان میزان تکمیل معاینه ی چشم دیابتی را در افراد زیر 21 سال مبتلا به دیابت نوع 1 و نوع 2 بررسی کرده و دریافتند که ارزیابی چشم 100٪ از بیمارانی که تحت معاینه ی هوش مصنوعی قرار گرفتند، تکمیل گردید.

بیماری های چشمی بالقوه کور کننده ی دیابت(DED) در درجه اول به رتینوپاتی دیابتی اشاره دارد، یک عارضه بالقوه نابینا کننده ی ناشی از دیابت که زمانی رخ می دهد که سطوح قند کنترل نشده باعث رشد بیش از حد یا آسیب به عروق خونی و بافت های عصبی در شبکیه حساس به نور در پشت چشم شود.

به گفته محققان این مطالعه، رتینوپاتی از 4 تا 9 درصد از جوانان مبتلا به دیابت نوع 1 ؛ و از 4 تا 15 درصد از جوانان مبتلا به دیابت نوع 2 را تحت تاثیر قرار می دهد. بر اساس گزارش انجمن دیابت آمریکا، حدود 238 هزار کودک، نوجوان و جوان زیر 20 سال به دیابت مبتلا هستند. غربالگری های مکرر برایDED ، تشخیص و درمان اولیه را تسهیل می کند و می تواند به جلوگیری از پیشرفت DED کمک کند.

به طور کلی، متخصصان دیابت و چشم پزشکان غربالگری های سالانه را توصیه می کنند، که معمولاً نیاز به مراجعه ی جداگانه و اضافی به یک ارائه دهنده ی مراقبت از چشم، مانند اپتومتریست یا چشم پزشک، و استفاده از قطره برای گشاد کردن مردمک چشم دارد تا دید واضحی از شبکیه از طریق ابزارهای تخصصی حاصل شود.

با این حال، مطالعات نشان می‌دهد که تنها 35 تا 72 درصد از جوانان مبتلا به دیابت تحت غربالگری‌های توصیه‌شده قرار می‌گیرند، و نرخ شکاف مراقبتی حتی در میان جوانان اقلیت و فقیر بالاتر است. مطالعات قبلی همچنین نشان داده اند که موانع غربالگری شامل سردرگمی در مورد نیاز به غربالگری، ناراحتی و کمبود زمان، مشکلات در دسترسی به متخصصان و مسایل مربوط به رفت و آمد بیماران است.

مطالعات قبلی توسط دکتر Risa Wolf، متخصص غدد اطفال در مرکز کودکان جانز هاپکینز، و تیم او، غربالگری هوش مصنوعی مستقلی را یافته اند که از دوربین ها استفاده می کند، نتایجی را ایجاد می کند که تشخیص دقیق DED را امکان پذیر می کند.

در این مطالعه ی جدید، محققان از 164 شرکت‌کننده در محدوده سنی 8 تا 21 سال از مرکز دیابت کودکان جانز هاپکینز در فاصله ی 24 نوامبر 2021 تا 6 ژوئن 2022 ، ثبت نام کردند. حدود 58٪ زن و 41٪ از گروه های اقلیت بودند (35٪ سیاه پوست؛ 6٪ اسپانیایی).حدود 47 درصد از شرکت کنندگان بیمهMedicaid داشتند.

شرکت کنندگان به طور تصادفی در یکی از دو گروه قرار گرفتند. گروهی متشکل از 83 بیمار دستورالعمل های غربالگری و مراقبت استاندارد را دریافت کردند و برای معاینه چشم به اپتومتریست یا چشم پزشک ارجاع شدند.گروه دوم متشکل از 81 بیمار در طی بازدید از متخصص غدد (متخصصانی که معمولاً از افراد مبتلا به دیابت مراقبت می‌کنند) تحت معاینه ی چشم دیابتی اتوماتیک هوش مصنوعی به مدت 5 تا 10 دقیقه قرار گرفتند و نتایج خود را در همان ویزیت دریافت کردند.

دکتر Wolf، گفت: سیستم هوش مصنوعی چهار عکس از چشم بدون اتساع می گیرد و تصاویر را از طریق الگوریتمی اجرا می کند که وجود یا عدم وجود رتینوپاتی دیابتی را تعیین می کند. در صورت وجود مشکلات چشمی، بیمار برای ارزیابی بیشتر به چشم پزشک ارجاع داده می شود. اگر این علائم وجود نداشت، به بیمار گفته می شود که "وضعیت چشم شما برای امسال خوب است". این نوع معاینه در زمان و هزینه ی بیماران صرفه جویی می کند.

محققان دریافتند که ارزیابی چشم 100 درصد از بیماران در گروه غربالگری اتوماتیک هوش مصنوعی، در آن روز انجام شد، در حالی که 22 درصد از بیماران گروه دوم در مدت شش ماه معاینه چشم را با اپتومتریست یا چشم‌پزشک تکمیل کردند. محققان هیچ تفاوت آماری را بر اساس نژاد، جنسیت یا وضعیت اجتماعی-اقتصادی در مورد این که شرکت کنندگان در گروه دوم غربالگری جداگانه را با چشم پزشک برنامه ریزی کرده بودند یا خیر، پیدا نکردند.

محققان همچنین دریافتند که 25 نفر از 81 شرکت کننده، یا 31 درصد در گروه هوش مصنوعی، نتیجه ای داشتند که نشان دهنده ی وجود DED بود. 16 نفر از این شرکت‌کنندگان، یا 64 درصد، به دنبال برنامه‌ریزی قرار ملاقات ثانویه با یک ارائه‌دهنده مراقبت از چشم بودند. تجزیه و تحلیل بیشتر نشان داد کسانی که قرار ملاقات را برنامه ریزی نکرده بودند به احتمال زیاد سیاه پوست هستند و بیمه Medicaid دارند.

دکتر Wolf، گفت: «با فناوری هوش مصنوعی، افراد بیشتری می‌توانند غربالگری شوند، که می‌تواند به شناسایی افراد بیشتری که نیاز به پیگیری دارند، کمک کند. اگر ما بتوانیم این غربالگری را راحت‌تر در مطب پزشک دیابت آنها ارائه دهیم، می‌توانیم اساساً برابری سلامت را بهبود بخشیم و از پیشرفت بیماری چشم دیابتی جلوگیری کنیم».

محققان هشدار دادند که هوش مصنوعی اتونوموس مورد استفاده در مطالعه ی آنها توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده برای افراد زیر 21 سال تایید نشده است، و آنها می گویند که یک منبع بالقوه سوگیری در این مطالعه این بود که برخی از شرکت کنندگان با معاینات چشم دیابتی اتوماتیک با هوش مصنوعی از یک مطالعه قبلی آشنا بودند و بنابراین ممکن است تمایل بیشتری برای شرکت در آزمایش جدید داشته باشند.

منبع:

https://medicalxpress.com/news/2024-01-ai-driven-eye-exams-screening.html